Стефан Качала о единстве русского народа-7

Epoka Bohdana Chmielnickiego jest wielkiej wagi w historyi Polski i Rossyi.
W familii słowiańskich narodów Polska i Ruś jawiły się z samodzielnem historycznem życiem przed innemi narodami słowiańskiego plemienia, które albo wcześnie popadły pod cudzą władzę i cudze wpływy, albo objawiły swój byt historyczny tylko przeciwdziałaniem innoplemiennemu naciskowi.
Państwowy i obywatelski ustrój, historyczna działalność, narodowy charakter Polski i Rusi, mimo jednakowych plemiennych początków były różne, przyjęły one bowiem, jak widzieliśmy tam i tu nie tylko inne, ale sprzeczne, a nawet nawzajem wrogie sobie kierunki.
W ciągu wielu wieków połączone Polska i Ruś z tego powodu prowadziły ze sobą nieustanną uporną walkę. Polska usiłowała przeistoczyć Ruś na swój ład. Długo przewaga była po stronie Polski. Po podbiciu Czerwonej Rusi, po połączeniu się z Litwą, owładnąwszy znaczną częścią ruskiej ziemi, Polska kroczyła konsekwentnie krok za krokiem w głąb ruskiego świata, i w początku XVII wieku o mało że niezawładnęła nim stanowczo. Co temu przeszkodziło, widzieliśmy wyżej. Epoka Bohdana Chmielnickiego skierowła dawny spór w przeciwną stronę (Polityka Polaków względem Rusi. Napisał Stefan Kaczała. Lwów. 1879. S.176,177)
|
</> |